Laat piekeren je geluk niet in de weg staan

Maak jij je soms zorgen?
Misschien over de mensen die jou lief zijn. Of over het werk dat jou veel stress bezorgt. Of misschien maak jij je zorgen over de moeilijkheden en de problemen in de wereld?

Het lijkt wel of we die knop in ons brein niet kunnen afzetten. We piekeren erop los en we maken ons zorgen over zaken die wellicht nooit zullen gebeuren.

Je zorgen maken of piekeren kan knap lastig zijn. Je ervaart daardoor weinig rust in je hoofd en je kan maar weinig genieten van de mooie dingen rondom jou.

Intussen weten we dat daar een wetenschappelijk verklaarbare reden voor is én dat we er ook iets aan kunnen doen. In dit artikel vertel ik je hoe het komt dat we ons zorgen maken en wat je zoal kunt doen.

Van een mug een olifant maken

Je herkent het wellicht ook. Er is een klein probleempje waarover je blijft nadenken… soms heel onbewust. De gedachten blijven door je hoofd spoken en wanneer je gaat slapen kun je de slaap niet vatten. Van nadenken wordt het piekeren en je maakt je zorgen… soms een hele dag door.

Dit soort van piekeren staat ons geluk letterlijk in de weg.
Je bent op zo’n moment niet meer in de mogelijkheid om het goede te zien, om te genieten van wat er op dat moment is.

Zo kan een gezellig etentje met je gezin plots overschaduwd worden door angst en stress. En ik spreek uit ervaring.
Mijn jongste dochtertje Sien is bij het eten soms erg gulzig. Ze propt heel veel in haar mond. Waarom weet ik niet, maar soms voel ik pure angst omdat ik denk dat ze zich gaat verslikken en stikken. Als het over mijn kinderen gaat, dan kan ik soms erg angstig worden door mezelf zorgen te maken.

Maar ook over moeilijkheden in de wereld kan ik plots overwelmd worden door angstgedachten en doemscenario’s.
Vooral de laatste maanden merkte ik op dat ik me ook zorgen begon te maken over de spanningen in de wereld. De machtsverhoudingen tussen de grote naties. Hoe de wereldleiders met hun spierballen rollen. Vreselijk.

Dit is wellicht herkenbaar voor jou ook, op dezelfde of op andere fronten in jouw leven.
Of dit is nog maar het topje van de ijsberg.

Op zo’n moment, als je merkt dat je veelvuldig aan het piereren bent, is het tijd voor een afspraak met jezelf en om je eens diep in de ogen te kijken. Wat is er aan de hand?

Je piekert omdat je evolutionair zo gemaakt bent

In het boek “Van Big Bang tot Burn Out”, beschrijven Witte Hoogendijk en Wilma de Rek hoe stress ons leven beïnvloedt. Witte Hoogendijk is psychiater, hoogleraar en hoofd van de afdeling Psychiatrie bij Erasmus MC in Rotterdam. Hij schrijft dat het gebied dat verantwoordelijk is voor onze stressreactie in de hersenen evolutionair oeroud is. Honderden miljoenen jaren geleden bleek het bij vissen al aanwezig. Het is de plek waar de fight or flight-respons ervoor zorgde dat de vis op scherp stond bij een tegenstander of op de vlucht sloeg als er een roofvis naderde.

Ook bij de mens is dezelfde stress-reactie aanwezig. Alleen is dat stress-systeem gevormd in een periode die totaal verschilt van onze leefwereld van vandaag. Het is helemaal niet uitgerust om de uitdagingen van deze tijd het hoofd te bieden. Het is dan ook geen wonder dat het aantal mensen die last hebben van slapeloosheid, depressie en burn-out alarmerend groeien.

Het stress-systeem van ons als mens gaat veel te snel en te vaak af. En we kunnen daar dus behoorlijk last van hebben, zegt Witte Hoogendijk.
Aan de meeste zaken waarover we ons zorgen maken, daar kunnen we niks aan doen. Het is ons stress-systeem dat ongepast afgaat omdat het niet aangepast is aan onze huidige leefwereld.

Je minder zorgen maken? Zo doe je dat

Denk goed na over je problemen. Is er een oplossing? Dan heeft het geen zin je zorgen te maken. Is er geen oplossing? Dan heeft het geen zin je zorgen te maken. – Dalai Lama

Los je zorgen op

Oké, dit klinkt misschien simpel. En dat is het ook. Laat knagende gedachten niet uitgroeien totdat ze je helemaal gevangen nemen. Maak je je zorgen over iets, doe dan wat nodig is om die zorgen te stoppen. Weet dat jouw stress-systeem wellicht onnodig aan het werk is, nu het ook nog voelen!

Oefen het piekerkwartier

Iedere dag plan je een vast moment waarin je een kwartier heel bewust gaat piekeren. Je schrijft al deze gedachten op in jouw piekerdagboek. Tijdens de rest van de dag verwijs je piekergedachten vriendelijk, doch kordaat, door naar het piekerkwartier. Het effect van deze oefening is dat je na enkele dagen beduidend minder gaat piekeren.

Over het piekerkwartier vertelde ik je alles in de Podcast Aflevering 5 – Wees geen slaaf van je verstand – Tips tegen piekeren. Ohja, ik schreef er ook over in het artikel: Zo krijg je jouw hoofd leeg en stop je met piekeren.

Ga positief om met negatieve gedachten

Een tijdje terug maakte ik een werkboek met super goede oefeningen die inzicht geven in hoe jij denkt en die je helpen om op een constructievere manier met belemmerende overtuigingen om te gaan. Ideaal voor mensen die hun zelfvertrouwen willen laten groeien en stappen willen zetten naar een sprankelend leven ? Wil je die graag ontvangen? Lees dan hier verder: Hou jij jezelf KLEIN door negatieve gedachten en belemmerende overtuigingen?

Leer mediteren

Mediteren is misschien wel de belangrijkste vaardigheid als je meer inzicht wil in dat wat voor jou écht belangrijk is. Via meditatie krijg je antwoorden op essentiële vragen, kun je betere keuzes maken in jouw leven en blijf je dichter bij jezelf. En vooral: door meditatie kun je die mallemolen in je hoofd leren kennen en krijg je meer inzicht in jouw piekergedrag. Ik maakte hier speciaal een training over: Mediteren voor (her)Beginners.

Verzorg jezelf

In periodes waarin ik mezelf minder goed verzorg, merk ik op dat ik veel meer last heb van mijn overactief stress-systeem. Wanneer ik minder goed slaap, minder op mijn voeding let, meer suiker eet, minder mediteer, minder sport, etc … dan weet ik hoe laat het is. Mijn humeur verslechtert, ik voel me minder goed en dat heeft een direct effect op de kwaliteit van mijn gedachten.

Beoefen mindfulness

Mijn stokpaardje … omdat het werkt. Dankzij mindfulness krijg je zoveel tools aangereikt om te leren omgaan met de drukte en tegenslagen in het leven. Lees er hier meer over: De 7 mythes van Mindfulness.

Vraag: deel jouw tips om minder te piekeren of om je minder zorgen te maken met ons hieronder bij de reacties!