Suiker... Het roept allerlei beelden op: verrukkelijke desserts, kleurrijke lekkernijen, tussendoortjes, snoep, coca cola, overheerlijke chocolade, verjaardagstaarten, een middagje pannenkoeken eten met familie,... Associaties met gezelligheid, feest, troost,... noem maar op. Alsook iets waarvan we 'niet af kunnen blijven'...

Waarom we kiezen voor zoet

Evolutionair gezien is een voorliefde voor zoet en vet eten een manier om schaarste te overleven, er zit namelijk veel energie in. Bovendien is moedermelk ook erg zoet, wat maakt dat de meeste mensen van jongs af van zoet houden.

Verder wordt het normaal gevonden als kinderen jengelen voor snoep en de meerderheid van de mensen gebruikt het zelfs als een middel om te belonen of te straffen.

Ook op latere leeftijd troosten we en belonen we onszelf met zoetigheid. Na een vermoeiende dag 'hebben we het verdiend' of na zo'n rotdag is het de ultieme 'troost'...

Suiker is een sluipmoordenaar

We weten al wel dat veel suiker eten niet zo gezond is, maar toch wordt het gevaar ervan zwaar onderschat. Natuurlijk, je valt niet dood na het verorberen van een klontje suiker, zelfs niet van meerdere klontjes. Het gevaar van suiker is dat het een sluipmoordenaar is. Het breekt goede stoffen af, kan bij overdaad je alvleesklier uitputten en suiker die niet verwerkt wordt in het lichaam wordt omgezet in vetcellen. Uiteindelijk stompt het ook je smaakpapillen af en net zoals bij drugs heb je steeds meer nodig voor hetzelfde effect. Je kent het misschien wel: de eerste twee pralines smaken overheerlijk, maar de 10e smaakt al lang niet meer zo bijzonder.

Het heeft ook meerdere bijwerkingen. Diabetes komt op steeds jongere leeftijd voor, er woedt in de wereld een ware obesitasepidemie,... Er wordt soms gespeculeerd dat suiker zou bijdragen aan het ontstaan en het in stand houden van ADHD, het versterkt de stressrespons, het onderdrukt het immuunsysteem, zou kankercellen voeden, enzovoort. In boeken over suikervrij leven kan je een lijst van verschillende bladzijden lang vinden over de gevaren van suiker.

Suiker als drug

Suiker activeert de aanmaak van de neurotransmitter dopamine in ons brein. Dopamine zorgt voor een goed gevoel, waardoor het ook wel eens het gelukshormoon wordt genoemd. Bepaalde gebieden in onze hersenen bevatten veel dopaminereceptoren en noemen we ons beloningssysteem. Naast voeding en sociale activiteiten beïnvloeden ook drugs dit systeem. Zo blijkt uit hersenscans dat de invloed van suiker en cocaïne op het brein erg op elkaar gelijken. Om dit goede gevoel, deze 'high' te blijven ervaren, is er steeds meer van hetzelfde product nodig om dit te bereiken. Zo worden we verslaafd.

Dikwijls beseffen mensen niet eens dat ze verslaafd zijn aan suiker. Zelfs diegenen die op zich niet voor zoetigheden kiezen, krijgen onbewust nog heel wat suiker binnen. Suiker zit werkelijk bijna overal in. De voedingsindustrie maakt ons collectief verslaafd door toevoegingen als suiker. Voor hen is suiker 'big business'. Het lijkt overdreven, maar ik daag jullie uit: probeer eens pastasaus zonder suiker te vinden, of bouillon zonder suiker. Zelfs in de bio-winkel zit er meestal suiker in pastasaus en dikwijls ook in bouillon, weliswaar 'biologisch geteelde ruwe rietsuiker', maar het is en blijft suiker. Ook in vleesbeleg en chips zit suiker... Sommige producenten slagen er zelfs in om nog glucosestroop of iets dergelijks toe te voegen aan dadels, die op zich al mierzoet zijn! Kan het nog gekker?!

Suiker helpt ook wel bij een langere houdbaarheid van producten, maar moet je eten echt tot in het oneindige kunnen bewaren? Het is goedkoop, een goed 'vulmiddel' (ook bij de productie van medicijnen) en mensen raken eraan verslaafd. Kassa kassa voor de voedingsproducenten!

Suiker in vermomming

Er komt meer en meer bewustzijn over de gevaren van suiker onder de massa die men bewust dom probeert te houden. Dus speelt men het handig: we geven het een andere naam, we gebruiken een ander product dat in feite op hetzelfde neer komt. Daarenboven is het ook een truc om te verdoezelen hoeveel suiker toegevoegd wordt. Sommige ontbijtgranen bevatten: suiker, glucose-fructosestroop, dextrose,...  Je kan dan op je verpakking zetten: nu met zoveel procent minder suiker! Pure volksverlakkerij!

Sommige mensen denken ook dat ze gestopt zijn met suiker als ze hun koekjes met honing maken en cola light drinken. Fout!

Er zijn ontelbare namen om te verdoezelen dat ergens suiker in zit: dextrose, lactose, maltose, glucose, rietsuiker, glucose-fructosestroop, maïsstroop, maltodextrine, karamel, fructose,...zijn er maar enkele.

Afkicken van suiker

Het is mogelijk om af te kicken van suiker. Een eerste vereiste is bewustwording. Zowel van de mate waarin je al dan niet suikerverslaafd bent, alsook van de voedingsmiddelen waar suiker in zit. Speel detective in de winkel: screen je voedingsmiddelen op de aanwezigheid van de al dan niet verborgen suikers. Ik waarschuw je: na een tijdje ga je er danig boos/gefrustreerd/verdrietig van worden. Ofwel ga je dan aan struisvogelpolitiek doen omdat je 't gevoel krijgt dat het 'te groot' voor je is (je kan echt 90% van de winkel negeren in 't vervolg)...ofwel stel je je onafhankelijk op en neem je de verantwoordelijkheid op voor je eigen leven en gezondheid. De keuze is aan jou.

In eerste instantie zal je al naargelang de mate waarin je verslaafd bent aan suiker afkickverschijnselen ondervinden. De eerste dagen tot de eerste week kan je je hondsberoerd voelen: knallende hoofdpijn, ijl in je hoofd, het gevoel alsof je niet meer kan denken, honger, een onbedwingbare drang naar suiker, gevoel van algehele zwakte, een rothumeur,... Op zo'n moment kan het zijn dat je er de brui aan wil geven en denkt: ik kan het niet. Dat is niet zo! Het goede nieuws is dat als je die dagen doorkomt, je je een stuk beter zal voelen en zelfs op korte termijn al mogelijke veranderingen bij jezelf zult vaststellen. Het zal je meer dan wat ook doen beseffen hoe verslavend suiker is! Als je het aan den lijve hebt ondervonden, zal je 't nooit meer vergeten, ervaring is een betere leermeester dan boekenwijsheid.

Veranderingen bij mijn eigen suikerafkick

Ik leef nu meer dan een maand suikervrij volgens het Nederlandse Sugarchallenge programma (www.sugarchallenge.nl) en reeds na 11 dagen suikervrij merkte ik volgende veranderingen:

• Ik slaap beter en heb meer uren diepe slaap (gecheckt op activity tracker).
• Mijn hongergevoel is anders: niet meer die rammelende ingewanden, geen hoofdpijn en snerthumeur meer bij een te lang aanslepend hongergevoel, niet langer het gevoel niet meer voort te kunnen. Gewoon een lichte slapte en een lichaam dat de nood voelt aan voeding zonder meer.
• Ik heb emotioneel gezien veel minder pieken en dalen, ben dus gelijkmoediger. Behoorlijk creepy om dat vast te stellen!
• Ik geniet meer van mijn eten en van zaken met een subtiele zoete smaak in plaats van de overdaad aan suiker die ik vroeger tot mij nam.

VRAAG: Wat ervaar jij na een tijdje suikervrij te zijn?