Ik dacht dat ik goed kon luisteren. Tot mijn gezin me confronteerde met een pijnlijke waarheid: "Jij kiest altijd de kant van de slechterik." In dit artikel deel ik wat ik leerde over erkennend luisteren - en waarom ik drie dingen vanaf nu anders doe.

Ik dacht dat ik goed kon luisteren. Tot afgelopen zaterdag.

Thuis aan de eettafel praten we - zoals bij iedereen - regelmatig over situaties die ons in het dagdagelijkse leven raken. Het kan over de problemen in de wereld gaan, over het gedrag van onze wereldleiders, maar ook over de kleine gebeurtenissen zoals iemand die voorbij stak in de winkel. En zoals in elk goed verhaal is er vaak een held of de slechterik.

Marie vertelt over die leerkracht die haar niet geloofde toen ze zei dat ze een jaar had overgeslagen. En ik? Ik zeg: "Misschien had die juf het ook gewoon druk. Ze moet zoveel kinderen onthouden."

Mijn vrouw deelt haar frustratie over een collega die haar onderbreekt in vergaderingen. En ik? "Ja, maar hij heeft thuis vast veel stress. Hij is ook niet altijd zo."

Een van de meisjes is boos over iemand die op school voordrong bij de wachtlijn. En ik weer: "Misschien had ze haast? Of zag ze de rij niet?"

En dan volgt het verwijt. Dat ene zinnetje dat steeds terugkomt: "Jij kiest altijd de kant van de slechterik."

En weet je? Er zit een kern van waarheid in.

Toen zag ik het

Afgelopen zaterdag organiseerden we met de Mindfulnessvereniging een ontmoetingsdag. Onze spreker was mijn goede vriend Maarten van den Broek. Hij schreef een boek over Erkennend luisteren (écht de moeite om te lezen!).

En net toen hij begon te praten over het belang van perspectief bij 'erkennend luisteren', voelde ik de eettafelgesprekken van thuis door mijn hoofd flitsen.

Hij benadrukte hoe belangrijk het is om eerst het perspectief van de ander te erkennen voordat je zelf reageert. Covey zei het al: "Eerst begrijpen, dan begrepen worden."

Daar zat ik dan. En ik besefte: dat doe ik dus niet.

Waarom doe ik dit eigenlijk?

Ik spring te snel naar context. Naar het bredere plaatje. Naar het perspectief van de persoon die faalt, die struikelt, of de zogenaamde "slechterik" in het verhaal.

En ik weet ook waarom. Ik herken mezelf in mensen die struikelen. Ik heb zelf genoeg fouten gemaakt, genoeg momenten gehad waarop ik niet mijn beste versie was. Sterker nog, ik schrijf er een boek over: Sterker na de Val - Hoe leiders groeien in uitdagende tijden. Juist omdat ik geloof dat we allemaal struikelen, en dat daar groei in zit.

Dus als iemand anders een misstap maakt, denk ik: "Dat had ik ook kunnen zijn." Ik wil mildheid tonen. Begrip. Ruimte voor imperfectie.

Maar hier zit het probleem.

Door meteen uitleg te zoeken voor de ander, doe ik iets anders. Ik zeg eigenlijk: "Jouw ervaring is niet zo erg als je denkt." Of: "Je moet het niet zo zwaar opnemen."

Ik ontkende hun pijn. Ik minimaliseerde hun verhaal. En zonder het te beseffen koos ik een kant – en het was niet de hunne.

Wat ze nodig hadden was niet mijn analyse. Het was erkenning.

Ze wilden gehoord worden, niet uitgelegd krijgen waarom het misschien wel meeviel.

Dus daar in die zaal, bij Maarten, nam ik een besluit.

Drie dingen die ik vanaf nu anders doe

1. Ik luister eerst, nuanceer daarna
Ik geef ruimte aan hun verhaal. Ik laat het volledig landen voordat ik iets zeg. Geen 'ja-maars' halverwege. Geen verklaringen die hun ervaring kleiner maken. Eerst horen wat er echt is. Dan pas - als ze daar behoefte aan hebben - kan ik context toevoegen.

2. Ik ben er, in plaats van te analyseren
Mijn hoofd wil snappen, begrijpen, verklaren. Maar wat iemand nodig heeft is vaak geen uitleg. Ze hebben iemand nodig die naast hen staat. Die zegt: "Ik zie je. Ik hoor je. Dat is echt rot." Soms is aanwezig zijn genoeg.

3. Ik erken dat sommige dingen gewoon niet oké zijn
Niet elke fout verdient een verklaring. Niet elk gedrag heeft een excuus nodig. Sommige dingen zijn gewoon niet oké. En dat mag ik benoemen. Zonder meteen te zoeken naar verzachtende omstandigheden. Want soms heeft de ander vooral nodig dat iemand zegt: "Je hebt gelijk. Dat had niet mogen gebeuren."

En nu jij

We doen het allemaal. Te snel oplossen. Te snel verklaren. Te snel wegwuiven.

Maar echte verbinding? Die begint met erkennen wat er is.

Ik daag je uit: kies deze week één gesprek waarin je anders gaat luisteren. Niet met je antwoord al klaar in je hoofd. Niet met je analyse. Gewoon... luisteren.

Je zult merken dat je niet alleen je gesprekken verandert. Je verandert je relaties. 🌱

Welk punt spreekt jou het meest aan?

Laat hieronder een reactie achter: Welk van deze drie dingen ga jij toepassen? Punt 1, 2 of 3? Ik ben benieuwd naar jouw ervaring met luisteren.

Over authentiek leiderschap

Dit inzicht over luisteren is precies waarom ik Sterker na de Val schrijf. Want echte groei als leider begint niet bij het verklaren van fouten – van jezelf of anderen – maar bij het erkennen wat er is. Bij trouw blijven aan wie je bent, ook als het stormt.

Het boek verschijnt 17 maart 2026. Door het nu in voorverkoop te bestellen, help je het boek de wereld in te brengen én krijg je:

• Vroege toegang tot het eerste hoofdstuk
• Wekelijkse exclusieve inzichten over het schrijfproces
• Een gesigneerd exemplaar

Bestel hier in voorverkoop